Vốn lưu động là gì? Vai trò, phân loại & công thức tính vốn lưu động

Hiểu rõ về vốn lưu động là gì giúp doanh nghiệp duy trì sự ổn định và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên tài chính. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào khái niệm, vai trò của vốn lưu động trong hoạt động kinh doanh. Cùng với đó là phân loại các dạng vốn lưu động và công thức tính toán cụ thể. Hãy cùng nhau tìm hiểu qua bài viết sau nhé.

Vốn lưu động là gì?

Khái niệm vốn lưu động chưa được Luật Doanh nghiệp Việt Nam đề cập cụ thể. Tuy nhiên, vốn lưu động có thể được hiểu là một thước đo tài chính phản ánh nguồn lực sẵn có của doanh nghiệp. Nó bao gồm những tài sản ngắn hạn và các tài sản thường xuyên luân chuyển trong quá trình kinh doanh của doanh nghiệp. 

Vốn lưu động dùng để đáp ứng các hoạt động hàng ngày như trả lương cho nhân viên, thanh toán cho nhà cung cấp, chi phí mặt bằng,… Các bộ phận thể hiện vốn lưu động bao gồm: tiền mặt, các chứng khoán thanh khoản cao, hiện vật (vật tư, hàng hóa) và các khoản nợ phải thu ngắn hạn…

>> Xem thêm: Vốn điều lệ là gì? những quy định và lưu ý về vồn điều lệ

Vai trò của vốn lưu động trong doanh nghiệp

Vốn lưu động đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nhờ đó mà doanh nghiệp có đủ nguồn lực để duy trì các hoạt động hàng ngày và phát triển bền vững. Dưới đây là những vai trò chính của vốn lưu động trong doanh nghiệp:

• Duy trì hoạt động kinh doanh hàng ngày: Vốn lưu động giúp doanh nghiệp đáp ứng các chi phí vận hành hàng ngày. Chẳng hạn như trả lương nhân viên, thanh toán cho nhà cung cấp, chi phí điện nước, mặt bằng,…
• Đảm bảo tính thanh khoản: Vốn lưu động đảm bảo doanh nghiệp có đủ tài sản ngắn hạn để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn. Cùng với đó là duy trì tính thanh khoản và tránh tình trạng mất khả năng thanh toán.

• Tối ưu hóa quy trình sản xuất và kinh doanh: Với vốn lưu động đủ, doanh nghiệp có thể duy trì một lượng hàng tồn kho hợp lý. Chủ doanh nghiệp có thể đảm bảo quá trình sản xuất và kinh doanh diễn ra liên tục và hiệu quả.
• Tăng cường khả năng đầu tư: Vốn lưu động mạnh giúp doanh nghiệp có thể tận dụng các cơ hội đầu tư ngắn hạn. Nhờ đó giúp tối đa hóa lợi nhuận từ các nguồn tài nguyên sẵn có.
• Giảm thiểu rủi ro tài chính: Quản lý vốn lưu động hiệu quả giúp doanh nghiệp đối phó tốt hơn với các biến động thị trường. Doanh nghiệp có thể giảm thiểu rủi ro tài chính và duy trì sự ổn định trong hoạt động kinh doanh.
• Tạo sự tin tưởng với đối tác và nhà đầu tư: Doanh nghiệp có vốn lưu động mạnh thường tạo được sự tin tưởng từ phía đối tác và nhà đầu tư. Điều này hỗ trợ nâng cao uy tín và khả năng thu hút vốn đầu tư mới.

Quản lý vốn hiệu quả là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp không chỉ duy trì hoạt động ổn định mà còn phát triển và mở rộng trong tương lai. Vậy nên nắm rõ về vốn lưu động là gì sẽ hỗ trợ doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý trong tương lai.

Công thức tính vốn lưu động

Công thức tính vốn lưu động thường được sử dụng để đánh giá khả năng thanh toán ngắn hạn của doanh nghiệp và bao gồm các thành phần chính sau:

Vốn lưu động = Tài sản ngắn hạn – Nợ phải trả ngắn hạn

Cụ thể như sau:

• Tài sản ngắn hạn: Là các tài sản có tính thanh khoản cao và có thể dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt trong ngắn hạn. Ví dụ như tiền gửi ngân hàng, trái phiếu có thời hạn dưới 1 năm, hàng hóa và các khoản bán chịu, vàng bạc, ngoại tệ,…
• Nợ phải trả ngắn hạn: Các khoản nợ phải trả ngắn hạn là các khoản nợ có thời hạn dưới 1 năm. Bao gồm cả các khoản vay ngân hàng và các khoản mua chịu.

Bên trên là công thức tính vốn lưu động mà bạn có thể tham khảo. Việc xem xét đầy đủ công thức và thực hiện đúng sẽ giúp cho doanh nghiệp dễ quản lý tài chính. Cùng với đó doanh nghiệp cũng sẽ hiểu về tình hình vốn lưu động của mình hơn.

Phân loại vốn lưu động trong doanh nghiệp

Việc phân loại theo các tiêu chí giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về cơ cấu tài chính. Điều này cũng hỗ trợ doanh nghiệp biết cách tính. Dưới đây là những cách phân loại vốn lưu động thường gặp:

Theo giai đoạn của quá trình sản xuất kinh doanh

Khi doanh nghiệp hiểu rõ hơn về cơ cấu và vai trò của từng loại vốn lưu động trong từng giai đoạn. Thì doanh nghiệp có thể đảm bảo khả năng thanh toán và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh. Vốn lưu động theo giai đoạn sản xuất kinh doanh gồm: 

• Vốn lưu động trong quá trình dự trữ sản xuất: nguyên liệu thô, vật liệu gia công, phụ tùng thay thế, bao bì đóng gói và dụng cụ sản xuất nhỏ.
• Vốn lưu động trong quá trình sản xuất: giá trị sản phẩm chưa hoàn thành, sản phẩm thành phẩm và chi phí chờ phân bổ.
• Vốn lưu động trong quá trình lưu thông: giá trị hàng hóa, các khoản phải thu và tiền mặt.

Quản lý vốn lưu động theo giai đoạn sản xuất kinh doanh giúp doanh nghiệp phân bổ tài nguyên tài chính một cách hợp lý. Tương tự như vậy việc phân bổ này còn giúp nâng cao tính linh hoạt và khả năng thích ứng với biến động thị trường. 

Theo nguồn hình thành vốn lưu động

Việc phân tích nguồn gốc và cơ cấu của các nguồn tài chính trong doanh nghiệp là vô cùng quan trọng . Giúp doanh nghiệp đảm bảo sự ổn định tài chính và sự phát triển bền vững. Cụ thể gồm:

• Vốn lưu động từ vốn tự có: Là vốn được tạo ra từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm lợi nhuận tích lũy, tiền thu từ bán hàng và các khoản thu khác.
• Vốn lưu động từ vốn vay: Là các khoản vốn được doanh nghiệp vay từ các ngân hàng, tổ chức tín dụng hoặc từ các nhà đầu tư khác để sử dụng trong hoạt động kinh doanh.

Hiểu rõ hơn về nguồn lực sẵn có giúp hỗ trợ trong việc xây dựng chiến lược quản lý tài chính hiệu quả. Từ đó tối ưu hóa hiệu quả hoạt động kinh doanh và biết được cách tính vốn lưu động.

Theo đặc điểm kinh tế

Việc phân loại vốn lưu động dựa trên nhu cầu và ảnh hưởng của từng yếu tố kinh tế là rất cần thiết. Dưới đây là phân loại theo đặc điểm kinh tế như sau: 

• Tiền: Tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tiền trong thanh toán, tiền dưới dạng séc các loại, tiền trong thẻ tín dụng và các loại thẻ ATM, tài sản có khả năng chuyển đổi nhanh:
• Vàng, bạc, đá quý, kim khí quý.
• Tài sản tương đương tiền: Chứng khoán kỳ hạn ngắn, hối phiếu ngân hàng, kỳ phiếu thương mại,…
• Chi phí trả trước: Số tiền đã được thanh toán cho bảo hiểm nhưng chưa sử dụng đến dịch vụ bảo hiểm,..
• Các khoản phải thu: Số tiền mà một công ty phải thu từ các hợp đồng bán hàng đã thực hiện nhưng chưa nhận được thanh toán,..
• Hàng hóa và vật tư: Các sản phẩm hoặc nguyên vật liệu mà một công ty đang giữ để bán hoặc sử dụng trong quá trình sản xuất,…
• Các chi phí chờ phân bổ: Chi phí đã thanh toán cho chiến dịch quảng cáo nhưng chưa được phân bổ vào doanh thu theo từng giai đoạn,…

Các tiêu chí trên giúp phân loại và quản lý vốn lưu động một cách hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Từ đó giúp doanh nghiệp tối ưu hóa sử dụng nguồn tài chính và đảm bảo tính thanh khoản.

Sự khác biệt giữa vốn lưu động và vốn cố định

Doanh nghiệp cần tập trung vào các đặc điểm và vai trò khác nhau của từng loại vốn. Việc phân biệt này không chỉ giúp tối ưu hóa sử dụng nguồn lực mà còn quan trọng trong việc xây dựng chiến lược quản lý tài chính hiệu quả.

Điểm khác biệt	Vốn lưu động	Vốn cố định
Tính thanh khoản	Có tính thanh khoản cao, dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt trong ngắn hạn.	Thường có tính thanh khoản thấp, khó chuyển đổi thành tiền mặt nhanh chóng.
Thời hạn sử dụng	Thường được sử dụng trong hoạt động kinh doanh hàng ngày và có thể được tái đầu tư nhanh chóng.	Thường được sử dụng trong một thời gian dài và không dễ dàng thay đổi hoặc tái đầu tư.
Tính chất	Thường là các tài sản ngắn hạn, thường xuyên thay đổi theo nhu cầu kinh doanh.	Thường là các tài sản dài hạn, ổn định và được sử dụng cho mục đích cụ thể như sản xuất, cơ sở hạ tầng.
Ví dụ	Tiền mặt, các khoản đầu tư ngắn hạn có thể chuyển đổi, hàng tồn kho, các khoản phải thu ngắn hạn.	Máy móc thiết bị, cơ sở hạ tầng, nhà xưởng, đất đai.
Quản lý	Quản lý để đáp ứng nhu cầu thanh toán và hoạt động kinh doanh ngắn hạn.	Đầu tư lâu dài, quản lý để tối ưu hóa hiệu quả sản xuất và cung cấp dịch vụ.

 

Việc quản lý cả vốn lưu động và vốn cố định là quan trọng để đảm bảo tính thanh khoản ngắn hạn. Cùng với đó là hỗ trợ cho các hoạt động dài hạn của doanh nghiệp. Sự cân bằng hợp lý giữa hai loại tài sản này đóng vai trò quan trọng trong sự thành công và phát triển bền vững.

Các câu hỏi thường gặp về vốn lưu động

Vốn lưu động là một khái niệm cơ bản trong quản lý tài chính doanh nghiệp. Đặc biệt quan trọng để đảm bảo tính thanh khoản và hoạt động kinh doanh hiệu quả. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về vốn lưu động để bạn có thể tham khảo:

Tại sao các doanh nghiệp cần cân bằng giữa vốn lưu động và vốn cố định?

Việc cân bằng giữa vốn lưu động và vốn cố định giúp doanh nghiệp đảm bảo tính thanh khoản. Ngoài ra còn hỗ trợ các hoạt động dài hạn như đầu tư vào cơ sở hạ tầng, nâng cao năng lực sản xuất. Ví dụ, doanh nghiệp định mua thêm thiết bị máy móc để mở rộng sản xuất. Lúc này vốn cố định sẽ được sử dụng trong khi vốn lưu động được bảo dưỡng để duy trì hoạt động kinh doanh hàng ngày.

Tại sao tính thanh khoản của vốn lưu động quan trọng đối với doanh nghiệp?

Tính thanh khoản của vốn lưu động đảm bảo doanh nghiệp có khả năng thanh toán các nghĩa vụ ngắn hạn một cách hiệu quả. Chẳng hạn như thanh toán lương, các khoản phải thu và các chi phí hàng ngày. Ví dụ như việc duy trì một mức tiền mặt đủ để chi trả các chi phí ngắn hạn. 

Làm thế nào để doanh nghiệp quản lý vốn lưu động hiệu quả?

Để quản lý vốn lưu động hiệu quả, doanh nghiệp cần thực hiện các biện pháp như dự trữ đủ mức tiền mặt và hàng tồn kho. Cùng với đó là quản lý hiệu quả các khoản phải thu để giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa việc sử dụng vốn. Doanh nghiệp sẽ có thể tăng cường tính linh hoạt khi thực hiện quản lý vốn lưu động dựa trên phân tích kinh tế.

Kết luận

Vậy nên các doanh nghiệp cần nắm rõ khái niệm vốn lưu động là gì để có thể hoạt động hiệu quả nhất. Việc hiểu và quản lý vốn lưu động hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa sử dụng nguồn lực. Đồng thời nâng cao tính linh hoạt và sẵn sàng đáp ứng các thay đổi trên thị trường. Hy vọng bài viết này của TIN Holdings đã mang đến cho bạn những thông tin cần thiết.